Filosofiýa ylymlarynyň doktory Isak O. Opole geriatr lukmançylygynda ýöriteleşen geňeş tarapyndan tassyklanan lukman. Ol Kanzas uniwersitetiniň lukmançylyk merkezinde 15 ýyldan gowrak tejribe geçirdi we şol ýerde-de professor.
Düwürtik endoskopiki gastrostomiýa, çeýe iýmitlendiriji turbanyň (PEG turbasy diýilýär) garyn diwaryndan aşgazana salynýan proseduradyr. Iýmitleri özbaşdak ýuwup bilmeýän hassalar üçin PEG turbalary ýokumly maddalary, suwuklyklary we dermanlary aşgazanyň içine geçmek zerurlygyny aradan aýyrýar.
Iýmitlendiriji turbalar ýiti kesel ýa-da operasiýa sebäpli özüni ekläp bilmeýän, ýöne dikeldiş mümkinçiligi bolan adamlar üçin peýdalydyr. Şeýle hem wagtlaýyn ýa-da hemişelik ýuwudyp bilmeýän, ýöne kadaly ýa-da adaty işleýän adamlara kömek edýär.
Bu ýagdaýda iýmitlendiriji turba, zerur iýmitlenmegi we / ýa-da dermanlary üpjün etmegiň ýeke-täk usuly bolup biler. Bu enteral iýmit diýilýär.
Gastrostomiýa başlamazdan ozal, saglygy goraýyş edaraňyzda dowamly saglyk ýagdaýlaryňyzyň (ýokary gan basyşy) ýa-da allergiýa ýa-da kabul edýän dermanlaryňyzyň bardygyny ýa-da ýokdugyny bilmeli bolarsyňyz. Gan dökmek howpuny azaltmak üçin operasiýa gutarýança gan ýuwujy ýa-da steroid däl çişmä garşy dermanlar (NSAID) ýaly käbir dermanlary duruzmaly bolarsyňyz.
Sizi alyp, öýüňize alyp gitmek üçin prosedura we çäre görülmezden öň sekiz sagatlap iýip-içip bilmersiňiz.
Adam iýip bilmeýän bolsa we iýmitlendiriji turba mümkinçiligi ýok bolsa, ýaşamak üçin zerur bolan suwuklyklar, kaloriýalar we ýokumly maddalar damar bilen üpjün edilip bilner. Köplenç, aşgazana ýa-da içege kaloriýa we iýmit maddalary almak adamlar üçin bedeniniň optimal işlemegi üçin iň oňat usuldyr, şonuň üçin iýmitlendiriji turbalar IV suwuklyklardan has gowy iýmit berýär.
PEG ýerleşdiriş prosedurasyndan öň, kesilen ýeriň töwereginde damar sedasiýasy we ýerli anestezi alarsyňyz. Şeýle hem ýokançlygyň öňüni almak üçin damar antibiotiklerini alyp bilersiňiz.
Soňra saglygy goraýyş edarasy aşgazanyň diwaryndan hakyky turbany ugrukdyrmak üçin bokurdagyňyza endoskop diýilýän ýeňil çykýan çeýe turbany ýerleşdirer. Garnyň açylyşynyň içine we daşyna disk goýmak üçin kiçijik kesik edilýär; bu açyklyga stoma diýilýär. Turbanyň bedeniň daşyndaky bölegi uzynlygy 6-12 dýuým.
Operasiýadan soň, hirurgyňyz kesilen ýere bandaj goýar. Operasiýadan soň kesilen ýeriň töwereginde birneme agyry ýa-da gazdan gysylmak we rahatsyzlyk bolup biler. Kesilen ýeriň töwereginde suwuklygyň syzmagy hem bolup biler. Bu zyýanly täsirler 24-den 48 sagadyň dowamynda peselip biler. Adatça, bandajy bir ýa-da iki günden soň aýryp bilersiňiz.
Iýmitlendiriji turba öwrenişmek üçin wagt gerek. Eger ýuwdup bilmeýänligiňiz üçin bir turba gerek bolsa, agzyňyzdan iýip-içip bilmersiňiz. (Seýrek ýagdaýlarda PEG turbalary bolan adamlar henizem agzy bilen iýip bilerler.) Turbany iýmitlendirmek üçin döredilen önümler size zerur ähli iýmitleri üpjün edýär.
Ony ulanmaýan wagtyňyz, turbany lukmançylyk lentasy bilen garnyňyza lenta edip bilersiňiz. Turbanyň ujundaky saklaýjy ýa-da gapak, islendik formulanyň eşigiňize girmeginiň öňüni alýar.
Iýmitlendiriji turbanyňyzyň töweregi gutulandan soň, PEG turbasyny nädip ulanmalydygyny we içerki iýmitlenmä başlajakdygyny görkezýän diyetisist ýa-da iýmitleniş lukmany bilen duşuşarsyňyz. PEG turbalaryny ulananyňyzda ädimler:
Käbir hadysalarda adama turba iýmitlendirmegiň dogry zatdygyny we etiki pikirleriň nämedigini kesgitlemek kyn bolup biler. Bu ýagdaýlaryň mysallary:
Eger siz ýa-da ýakyn adamyňyz agyr kesel bolsaňyz we agzy bilen iýip bilmeýän bolsaňyz, PEG turbalary sagalmak we gülläp ösmek üçin bedeni ýylylyk we ýokumly maddalar bilen wagtlaýyn ýa-da hemişelik üpjün edip biler.
PEG turbalary aýlar ýa-da ýyllar ulanylyp bilner. Zerur bolsa, saglygy goraýyş üpjünçiňiz berk çekiş ulanyp, sedatiwleri ýa-da anestezikleri ulanmazdan turbany aňsatlyk bilen aýryp ýa-da çalşyp biler. Turba aýrylandan soň garnyňyzdaky açyklyk çalt ýapylýar (şonuň üçin tötänleýin çyksa, derrew saglygy goraýyş işgärine jaň etmeli).
Turbany iýmitlendirmek durmuşyň hilini gowulaşdyrýarmy (QoL) turbanyň iýmitlenmeginiň sebäbine we näsagyň ýagdaýyna baglydyr. 2016-njy ýylda geçirilen barlagda iýmitlendiriji turbalary alan 100 näsaga seredildi. Üç aýdan soň hassalar we / ýa-da terbiýeçiler bilen söhbetdeşlik geçirildi. Awtorlar turbalaryň hassalaryň durmuş derejesini ýokarlandyrmaýandyklary barada netijä geldiler.
Turbanyň garyn diwaryndaky açyklyk bilen nirä ýuwulmalydygyny görkezýän bellik bolar. Bu turbanyň dogry ýagdaýdadygyny tassyklamaga kömek edip biler.
PEG turbasyny iýmitlendirmekden ýa-da kabul etmekden ozal we soň şpris bilen ýyly suwy süpürip, uçlaryny dezinfeksiýa süpürgiçleri bilen arassalap bilersiňiz.
Ilki bilen iýmitlenmezden ozal we soň turbany adatdakysy ýaly ýuwup görüň. Eger turba ýuwulmasa ýa-da iýmitlendiriş formulasy gaty galyň bolsa, dykylma bolup biler. Turbany aýryp bolmajak bolsa, saglygy goraýyş işgäriňize jaň ediň. Turbany ýapmak üçin hiç haçan sim ýa-da başga bir zat ulanmaň.
Gündelik saglyk maslahatlary býulletenimize ýazylyň we sagdyn durmuşyňyzy ýaşamaga kömek edýän gündelik maslahatlary alyň.
Amerikan aşgazan-içege endoskopiýasy jemgyýeti. Perkutan endoskopik gastrostomiýa (PEG) hakda öwreniň.
Ojo O, Keaveni E, Wang XH, Feng P. Enteral turbanyň iýmitlenmeginiň näsaglarda saglyk bilen baglanyşykly ýaşaýyş hiline täsiri: yzygiderli syn.nutrients.2019; 11 (5) .doi: 10.3390 / nu11051046
Meteni NA, Hinyard LJ, Muhammet K.
Oonun EWT, ononeda K, Nakamura S, Nişihara K. Düwürtik endoskopik gastrojejunostomiýa (PEG-J): aşgazanyň iýmitlenmeginden soň içerki iýmitlenmegi saklamagyň peýdalydygyny retrospektiv derňew. BMJ Açyk gastroenterologiýa.2016; 3 (1): e000098corr1.doi: 10.1136 / b.
Kurien M, Endrýu RE, Tattersall R we başgalar. Gastrostomiýa saklanýar, ýöne hassalaryň we ideg edýänleriň durmuş derejesini ýokarlandyrmaýar. Kliniki gastroenterologiýa we gepatologiýa.2017 iýul; 15 (7): 1047-1054.doi: 10.1016 / j.cgh.2016.10.032
Iş wagty: Iýun-28-2022