Soňky ýyllarda “çydamsyzlygy iýmitlendirmek” termini kliniki taýdan giňden ulanylýar. Içerki iýmitlenme barada aýdylanda, köp lukman işgärleri ýa-da hassalar we olaryň maşgalalary çydamlylyk we çydamsyzlyk meselesini birleşdirerler. Şeýlelik bilen, iýmitlenmäge çydamlylyk nämäni aňladýar? Kliniki tejribede, näsagyň içerki iýmitlenmegine çydamsyzlygy bar bolsa näme etmeli? 2018urnalist 2018-nji ýyldaky Milli tankydy lukmançylyk ýyllyk ýygnagynda Jilin uniwersitetiniň ilkinji hassahanasynyň newrologiýa kafedrasyndan professor Gao Lan bilen söhbetdeşlik geçirdi.
Kliniki tejribede köp hassalar kesel sebäpli adaty iýmitlenmek arkaly ýeterlik iýmitlenip bilmeýärler. Bu hassalar üçin enteral iýmit goldawy zerurdyr. Şeýle-de bolsa, enteral iýmitleniş göz öňüne getirilişi ýaly ýönekeý däl. Iýmitlendirmek prosesinde hassalar muňa çydap bolarmy diýen sorag bilen ýüzbe-ýüz bolmaly.
Professor Gao Lan çydamlylygyň aşgazan-içege işiniň alamatydygyny aýtdy. Geçirilen gözlegler içerki lukmançylyk hassalarynyň 50% -den azynyň irki döwürde umumy iýmitlenmä çydap biljekdigini ýüze çykardy; Reanimasiýa bölümindäki näsaglaryň 60% -den gowragy aşgazan-içege çydamsyzlygy ýa-da aşgazan-içege hereketi bozulmalary sebäpli enteral iýmitiň wagtlaýyn kesilmegine sebäp bolýar. Näsag iýmitlenmäge çydamsyzlygy ösdürende, maksatly iýmit mukdaryna täsir edip, oňaýsyz kliniki netijelere getirip biler.
Şeýlelik bilen, näsagyň enteral iýmitlenmäge çydamlydygyna nädip baha bermeli? Professor Gao Lan näsagyň içegesiniň sesiniň, gusmagyň ýa-da refleksiň bardygyny, içgeçmäniň bardygyny, içegäniň dilatasiýasynyň bardygyny ýa-da aşgazanyň galyndysynyň ýokarlanandygyny ýa-da içerki iýmitlenmeden 2 ýa-da 3 gün geçenden soň göz öňünde tutulýan mukdaryň ýetilendigini ýa-da ýokdugyny aýtdy.
Enteral iýmit ulanylandan soň näsagda hiç hili oňaýsyzlyk ýüze çykmasa ýa-da enteral iýmit ulanylandan soň garyn boşlugy, içgeçme we refleksi ýüze çyksa, ýöne bejergiden soň ýeňilleşse, hassany çydamly hasaplap bolar. Näsag enteral iýmitlenenden soň gusmakdan, garyn boşlugyndan we içgeçmeden ejir çekýän bolsa, oňa degişli bejergi berilýär we 12 sagat duruzylýar, enteral iýmitiň çydamsyzlygy hasaplanýan enteral iýmitiň ýarysy berlensoň alamatlar gowulaşmaýar. Içerki iýmit çydamsyzlygy aşgazan çydamsyzlygyna (aşgazanyň saklanmagy, gusmak, refleksi, isleg we ş.m.) we içege çydamsyzlygyna (içgeçme, çişme, garyn basyşynyň ýokarlanmagy) bölünip bilner.
Professor Gao Lan hassalaryň enteral iýmitlenmäge çydamsyzlygy döredenlerinde, adatça aşakdaky görkezijiler boýunça alamatlar bilen iş salyşjakdygyny aýtdy.
Görkeziji 1: Gusmak.
Nasogastriki turbanyň dogrydygyny ýa-da ýokdugyny barlaň;
Iýmitlendiriji infuziýa derejesini 50% azaltmak;
Zerur bolanda derman ulanyň.
2-nji görkeziji: Içege sesleri.
Iýmitlenmegi bes ediň;
Derman beriň;
Her 2 sagatdan bir gezek barlaň.
Üçünji görkeziji: garyn boşlugy / garyn içindäki basyş.
Garyn içindäki basyş, içegäniň hereketiniň we siňdiriş funksiýasynyň üýtgemeginiň umumy ýagdaýyny hemmetaraplaýyn görkezip biler we agyr keselli näsaglarda içege iýmitlenişine çydamlylygyň görkezijisidir.
Garyn içindäki gipertoniýada ýumşak iýmit infuziýasynyň tizligini saklap bolýar we garyn içindäki basyşy her 6 sagatdan gaýtadan ölçäp bolýar;
Garyn içindäki basyş ortaça ýokary bolanda, infuziýany 50% haýalladyň, içegäniň päsgelçiligini aradan aýyrmak üçin ýönekeý garyn filmini alyň we synagy her 6 sagatdan gaýtalaň. Näsagyň garyn boşlugy dowam etse, gastrodinamiki dermanlar ýagdaýa görä ulanylyp bilner. Garyn içindäki basyş ep-esli ýokarlanan bolsa, içerki iýmit infuziýasyny togtatmaly we aşgazan-içege jikme-jik barlagyny geçirmeli.
4-nji görkeziji: Içgeçme.
Içgeçmäniň köp sebäpleri bar, içegäniň mukozasynyň nekrozy, dökülmegi, eroziýasy, iýmit siňdiriş fermentleriniň azalmagy, mezenteriki işemiýa, içegäniň ödemleri we içege ösümlikleriniň deňagramsyzlygy.
Bejergi usuly iýmitleniş tizligini haýallatmak, ýokumlylyk medeniýetini azaltmak ýa-da enteral iýmit formulasyny sazlamakdyr; içgeçmäniň sebäbine ýa-da içgeçmäniň göwrümine görä maksatly bejergini geçiriň. ICU hassalarynda içgeçme ýüze çykanda, içerki iýmit goşundylaryny duruzmak maslahat berilmeýändigini, iýmitlenmegi dowam etdirmelidigini we şol bir wagtyň özünde degişli bejeriş meýilnamasyny kesgitlemek üçin içgeçmäniň sebäbini tapmalydygyny bellemelidiris.
Bäş görkeziji: aşgazanyň galyndysy.
Aşgazan galyndysynyň iki sebäbi bar: kesel faktorlary we bejeriş faktorlary.
Kesel faktorlaryna garrylyk, semizlik, süýji keseli ýa-da giperglikemiýa degişlidir, näsag garyn operasiýasyny we ş.m .;
Derman faktorlary köşeşdirijileri ýa-da opioidleri ulanmagy öz içine alýar.
Aşgazan galyndylaryny çözmek üçin strategiýalar, içerki iýmitlenmezden ozal näsaga giňişleýin baha bermegi, zerur bolanda aşgazanyň hereketini ýa-da akupunkturany ýokarlandyrýan dermanlary ulanmagy we aşgazanyň çalt boşalmagyna taýýarlyklary saýlamagy öz içine alýar;
Duodenal we jeunal iýmitlenmek, aşgazan galyndylary köp bolanda berilýär; başlangyç iýmitlendirmek üçin kiçi doza saýlanýar.
Alty görkeziji: refleksi / isleg.
Islegiň öňüni almak üçin lukmançylyk işgärleri burun iýmitlenmezden ozal aňy bozulan hassalarda dem alyş sekresiýalaryny kabul ederler; şert rugsat berse, burun iýmitlenende näsagyň kellesini we döşüni 30 ° ýa-da ondan ýokary galdyryň, burun iýmitlenenden soň ýarym sagadyň dowamynda ýarym gaýtalanýan ýagdaýy saklaň.
Mundan başga-da, näsagyň gündelik iýmitlenişine her gün gözegçilik etmek gaty möhümdir we enteral iýmitlenmäniň aňsat kesilmeginiň öňüni almaly.
Iş wagty: Iýul-16-2021